Fibrinogen

Opšte informacije Fibrinogen

Fibrinogen (faktor koagulacije I) je dimerni glikoprotein sa molekulskom težinom od približno 340 kD, prisutan u plazmi i u α-granulama trombocita. Sintetiše se u jetri brzinom od 1,7-5 g/dan ¹ . Svaka od dvije podjedinice sadrži tri polipeptidna lanca: Aα, Bβ i γ. Fibrinogen ima trinodularnu strukturu, globularni centralni domen se zove E domen, koji uključuje N-terminalne krajeve šest polipeptidnih lanaca, a D domeni sadrže C-terminalne krajeve tri lanca. Poluživot fibrinogena je 3-5 dana ⁸ .

Fibrinogen je supstrat delovanja kako za trombin, poslednji enzim u kaskadi koagulacije, tako i za plazmin, enzim fibrinolitičkog sistema. Trombin se vezuje za centralni domen fibrinogena i oslobađa dva fibrinopeptida A i B iz svakog molekula, izlažući tako mesta vezivanja u domenu E komplementarna mestima u domenima D drugih monomera fibrina. Ova komplementarna mjesta vezivanja dovode do početnog formiranja fibrinskih protofibrila, koji se agregiraju u debela vlakna, a ova se granaju u mrežu međusobno povezanih vlakana. FXIIIa stabilizira fibrinski polimer formiranjem poprečnih veza.

Plazmin cijepa i fibrinogen i fibrin. Nakon djelovanja plazmina na fibrinogen, oslobađaju se fragmenti X, Y, D i E. Slični fragmenti se oslobađaju nakon digestije fibrina, kao i D-dimeri i drugi produkti razgradnje koji predstavljaju kovalentne poprečne veze. Iako fragment X još uvijek može polimerizirati u slab ugrušak, fragmenti Y i D inhibiraju polimerizaciju fibrinskih monomera ⁸ .

Osim toga, fibrinogen spada u grupu proteina akutne faze (povišene vrijednosti se pojavljuju nakon 24-48 sati nakon pojave događaja) ¹ .

Preporuke za određivanje fibrinogena 

          – otkrivanje kongenitalnog ili stečenog nedostatka fibrinogena (a-/hipo-/disfibrinogenemija); 

          – praćenje trombolitičke terapije; 

          – kao indikator konzumnih reakcija sa/bez fibrin(ogen)olize; 

– procjenu rizika od kardiovaskularnih trombotičnih događaja (npr. AMI, moždani udar); 

          – akutni upalni procesi

Priprema bolesnika – natašte (na prazan želudac) 

Uzeti uzorak – venska krv 

Referentne vrijednosti – variraju ovisno o dobi od  godina :

Kritične vrijednosti – <100mg/dL ²

Pri vrijednostima <50mg/dL, nakon traumatskih hirurških intervencija mogu se javiti hemoragični događaji.

Vrijednosti >700mg/dL (ponovljena određivanja nakon remisije akutnog upalnog procesa) ukazuju na povećan rizik za nastanak koronarnih i cerebrovaskularnih bolesti

Interpretacija rezultata

Pridružite se :

• Povećana potrošnja fibrinogena: kod CID-a i kod reakcija hiperfibrinolize od metastatskih karcinoma, akutne promijelocitne leukemije, opstetričkih komplikacija. Potrošnja fibrinogena može početi vrlo brzo, stoga se njegovo doziranje mora vršiti u kratkim intervalima. Kada CID preklapa odgovor akutne faze, fibrin može biti lažno povišen.
• Smanjenje sinteze fibrinogena : kod teških bolesti jetre praćenih smanjenjem parenhima jetre (ciroza jetre, trovanja gljivama), kod bolesti praćenih abnormalnim ispiranjem jetre (zatajenje desnog srca).
• Trombolitička terapija: smanjenje koncentracije fibrinogena ovisi o dozi i vrsti primijenjenog lijeka: streptokinaza i urokinaza uzrokuju izraženo smanjenje fibrinogena (vrijednosti < 10mg/dL); aktivator tkivnog plazminogena (t-PA) i prourokinaza uzrokuju umjereno smanjenje fibrinogena.
•  Terapija L-asparaginazom ^6;7 .
• Kongenitalna afibrinogenemija , koju karakterizira potpuni nedostatak fibrinogena, jedan je od najrjeđih nedostataka faktora koagulacije, nasljeđuje se autosomno recesivno i javlja se kod homozigota ili dvostrukih heterozigota za odgovarajuće mutacije. PT i aPTT se produžavaju na neodređeno vrijeme zbog nemogućnosti proizvodnje fibrina ⁶ .
• Osobe heterozigotne za kongenitalni nedostatak fibrinogena ( hipofibrinogenemija ) su asimptomatske ako je nivo fibrinogena >50 mg/dL, a i funkcionalni (aktivnost) i antigenski nivoi su niski ⁶ .
• Tešku efikasnost fibrinogena treba razmotriti kod pacijenata sa istorijom krvarenja i produženim PT i aPTT . Blagi nedostaci možda neće produžiti ni PT ni aPTT , tako da se fibrinogen treba mjeriti kod pacijenata sa hemoragijskom tendencijom čak i kada su PT i aPTT normalni ⁶ .
• Kod pacijenata sa kongenitalnom disfibrinogenemijom,  koagulabilni fibrinogen je nizak, a koncentracija u plazmi mu je normalna ili niska ^1;6 . Kongenitalna disfibrinogenemija nasljeđuje se autosomno dominantno, otprilike 50% pacijenata je asimptomatsko, otkriva se tokom rutinskih laboratorijskih pretraga zbog produženog vrijemena koagulacije (tipično, TT je produžen), svaki četvrti pacijent ima produženo postoperativno krvarenje, a 20% ima sklonost trombozi ^6;7 .
• Umjerena konzumacija alkohola snižava nivoe fibrinogena. ⁴

Povećana sinteza fibrinogena :

– u okviru akutne faze odgovor na infekcije, upale, tumore, traume, opekotine. U slučaju ekstenzivne ćelijske destrukcije (npr. hirurške intervencije, infarkt miokarda, radioterapija) fibrinogen se vraća u normalu nakon odgovora akutne faze, za razliku od aktivnih kroničnih upalnih procesa kod reumatskih bolesti i bolesti kolagena, kod kojih njegov nivo ostaje dugo povišen. dugo vrijemena.

– kao kompenzacijski odgovor na gubitak proteina (posebno albumina) kod pacijenata sa nefrotskim sindromom, multiplim mijelomom;

– bolesti jetre, ciroza, liječenje estrogenima, kompenzirana intravaskularna koagulacija

– hipertenzija, dijabetes, gojaznost

Stečena disfibrinogenemija javlja se u vezi sa bolestima jetre i bubrega i obično je povezana sa povećanim nivoima fibrinogena.

Povećani nivoi fibrinogena povezani su sa povećanim rizikom od aterosklerotičnih kardiovaskularnih bolesti. Čini se da je koncentracija fibrinogena u plazmi regulirana složenom interakcijom između genetskih i okolišnih faktora . Međutim, ostaje da se utvrdi da li povećani fibrinogen djeluje kao patogeni faktor arterijske tromboze ili odražava upalu povezanu s aterosklerozom, kao marker za klinički tihu ranu bolest.

Bibliografija

1. Dati F, Wagner C. “Hemostasis”, Lothar Thomas’ Clinical Laboratory Diagnostics, 1. izdanje, Frankfurt, Njemačka, 1998, 609-612.

2. Fischbach F. “Studije krvi. Hematologija i koagulacija”, Priručnik za laboratorijske i dijagnostičke testove 8. izdanje, Philadelphia, 2009, 177-178.

3. Fischbach F, “DODATAK J-Efekti najčešće korištenih lijekova”, Priručnik za laboratorijske i dijagnostičke testove, 8. izdanje, Philadelphia, 2009, 1238.

4. Hantgan R, Lord S, “Struktura i fiziologija fibrinogena”, Hemostaza i tromboza. Osnovni principi i klinička praksa, Colman R, Marder V, Clowes A, George J, Goldheber S, 5. izdanje, Lippincott Williams & Wilkins, 2006, 306-7

5. Laboratorija Synevo. Reference specifične za tehnologiju rada koja se koristi. 2010. Ref Tip: Katalog.

6. Laboratorijska korporacija Amerike. Imenik usluga i Vodič za tumačenje. Aktivnost fibrinogena. www.labcorp.com . 2010. Ref Vrsta: Internet komunikacija.

7. Mayo Clinic, Mayo Medical Laboratories. Usluge referentnih laboratorija za zdravstvene organizacije. Fibrinogen, plazma. www.mayomedicallaboratories.com . 2009. Ref Vrsta: Internet komunikacija.

8. Roberts H, Monroe III D, Hoffman M, “Molecular Biology and Biochemistry of the Coagulation Factors and Pathways of Hemostasis”, Wintrobe's Clinical Hematology, Greer J, Foerster J, Lukens J, Rodgers G, Pareskevas F, Glader B , 11. izdanje, Lippincott Williams & Wilkins, 2004, 1680-82