AST (SGOT)

Name: AST (SGOT) test | Laboratorije Medicover Diagnostics B&H
Brand: simple
SKU: CH04
Price: 3.60 BAM
Availability: InStock

Šifra CH04 Kategorija Biohemija 40%

Vrijeme izdavanja: 1 radni dan

Uzorkovanje: Vađenje krvi

3,60 KM

Opšte informacije

AST (TGO) – aspartat aminotransferaza je enzim koji je dio klase transaminaza i katalizuje prijenos amino grupe iz aspartata u ketonsku grupu ketoglutarata, uz nastanak oksalasirćetne kiseline. Za razliku od ALT -a koji se nalazi uglavnom u jetri, AST se nalazi u nekoliko tkiva: miokard, jetra, skeletni mišići, bubrezi, gušterača, moždano tkivo, slezena, pa je tako manje specifičan pokazatelj funkcije jetre. Na nivou ćelija jetre, AST izozimi se nalaze iu citosolu iu mitohondrijima ^5;6 .

Preporuke za određivanje AST

Vrijednosti AST i ALT se povećavaju kod gotovo svih hepatopatija, ali se povećanje nivoa AST u serumu može naći i kod brojnih ekstrahepatičnih bolesti, posebno kod infarkta miokarda i kod bolesti prugastih mišića ⁵ .

Priprema pacijenta – à jeun (na prazan želudac)⁴ .

Uzeti uzorak – venska krv^4;5 .

Kontejner za sakupljanje – vacutainer bez antikoagulansa sa/bez odvajajućeg gela⁴ .

Neophodna obrada nakon berbe – serum se odvaja centrifugiranjem⁴ .

Volumen uzorka – minimalno 0,5 mL seruma⁴ .

Razlozi za odbijanje uzorka – intenzivno hemoliziran, lipemični ili bakterijski kontaminiran uzorak^4;5 .

Stabilnost uzorka – izdvojeni serum je stabilan 24 sata na sobnoj temperaturi; 1 sedmica na 2-8°C⁴ .

Načini

Synevo laboratorije koriste dvije metode rada:

IFCC (Međunarodna federacija za kliničku hemiju) standardizirana kinetička metoda s piridoksal fosfatom
IFCC standardizirana kinetička metoda bez piridoksal fosfata ⁴ .

Referentne vrijednosti – zavise od starosti, pola i metode rada⁴ :

*Dob/spol*	*Vrijednosti (U/L)*
0-12 mjeseci	<96
1-3 godine	<71
4-6 godina	<53
7-12 godina	<50
13-17 godina	<46
Ž: >17 godina M: >17 godina	<35 <50

*Dob/spol*	*Vrijednosti (U/L)*
0-12 mjeseci	<58
1-3 godine	<59
4-6 godina	<48
7-12 godina	<44
13-17 godina	<39
Ž: >17 godina M: >17 godina	<32 <40

Faktor konverzije: U/lx 0,0167 = µkat/L

Granica detekcije – 5 U/L (0,08 µkat/L)⁴ .

Interpretacija rezultata

povećava

• najveće vrijednosti (10-100 puta od normalnih vrijednosti) nalaze se u stanjima praćenim opsežnom nekrozom jetre, virusnim hepatitisom, toksičnim hepatitisom, trovanjem tetrahloridom; Vrijednosti AST od 1000-9000 U/l, koje se smanjuju na 50% u naredna 3 dana, ukazuju na šok jetre sa centrolobularnom nekrozom (kongestivno zatajenje srca, aritmije, sepsa, krvarenja); nagli porast se može javiti i kod akutnog fulminantnog virusnog hepatitisa (rijetko >4000 U/l);

• brzo povećanje i smanjenje ukazuju na ekstrahepatičnu bilijarnu opstrukciju ³ ;

• izražena povećanja (preko 3000 U/l) mogu se javiti kod akutnog infarkta miokarda, septičkih stanja, srčanih intervencija;

• u slučaju infarkta miokarda, oslobađanje enzima iz ćelija se dešava 6-12 sati nakon okidača, pri čemu je stepen povećanja retko proporcionalan proširenju lezije; maksimalne vrijednosti se postižu nakon 48 sati, nakon čega se vraća u normalu za 3-5 dana;

• značajno povećane vrijednosti mogu se pojaviti i u slučaju traume jetre, metastaza u jetri i rabdomiolize;

• manje povišene vrednosti se javljaju kod blagih oblika akutnog virusnog hepatitisa, hroničnih oboljenja jetre (hronični aktivni hepatitis, ciroza), alkoholnog hepatitisa, ali retko prelaze 300U/l (kod alkoholnih oboljenja jetre, ciroza: AST>ALT);

• kod infektivne mononukleoze, povećanje nivoa AST je proporcionalno oštećenju jetre ^2;3 ;

• davanje opijata pacijentima sa oboljenjima bilijarnog trakta (2,5-65 puta) ³ .

smanjuje se

• azotemija; • hronična bubrežna dijaliza; • hronični nedostatak piridoksal fosfata (pothranjenost, konzumacija alkohola) ^2;3 .

Kritične vrijednosti – alkoholno-acetaminofen sindrom: >20000 U/l.

Ograničenja i smetnje

• ^{Fiziološka stanja – niske vrednosti <10 U/L 2} mogu se javiti tokom trudnoće.

• Patološka stanja – umjereni porast se javlja kod nekih oblika mišićne distrofije, kod dermatomiozitisa, traume, operacija, intramuskularnih injekcija³ , eklampsije, akutnog pankreatitisa, ozljeda crijeva, nakon lokalnog zračenja, infarkta pluća, cerebralnog infarkta, renalnog infarkta, infarkta bubrega, infarkta hipertermija, trovanja (pečurke), hemolitičke anemije^2;5 , hipotireoza.

• Lijekovi

povećava

Lijekovi koji izazivaju holestazu : aminosalicilna kiselina, amitriptilin, anabolički steroidi, androgeni, azatioprin, benzodiazepini, karbamazepin, karbazon, hlorotiazid, hlorpropamid, klavulanska kiselina, dapson.

Lijekovi koji uzrokuju hepatocelularno oštećenje: acetaminofen, alopurinol, aminosalicilna kiselina, amiodaron, amitriptilin, anabolički steroidi, androgeni, asparaginaza, aspirin, azatioprin, karbamazepin, kenodiol, hlorambucil, hloramfenikol, hlorpropamid, cimetikazolotrofedin, hlorpropamid, cimeticilotrofedin, kloramfenikol disulfiram, eritromicin, estrogeni, etionamid, gliburid (glibenklamid), soli zlata, imipramin, merkaptopurin, metimazol, nikotinska kiselina, nitrofurantoin, oralni kontraceptivi, etanol (višak), etionamid, flukonazol, so, ibuprofen, ibukonazol, ibuprocin (predoziranje), izoniazid, ketokonazol, MAO inhibitori, merkaptopurin, metotreksat, metoksifluran, metildopa, naproksen, papaverin, parametadion, penicilamin, penicilini, fenotiazini, fenilbutazini, fenilbutazini, fenilbutazini, sulfufonamini, probufonamideni, propogoksifen, propogoksilperheksilin, fenazopiridin, fenobarbital, fenilbutazon, fenitoin, plikamicin (mitramicin), probenecid, prokainamid, propiltiouracil, pigranicamid, kinidin, rifampin, salicilati, sulfasalazin, sulfonamicin, trihalacin, avitamin, sulfoneciklin, avitamin, sulfonamidi, trihalacin.

Mnogi drugi lijekovi mogu uzrokovati povećanja koja su uglavnom prolaznaali u određenim slučajevima ukazuje na hepatotoksičnost. To uključuje: acebutolol, aminoglutetimid, aminoglikozide, azitromicin, bromokriptin, kaptopril, karboplatin, karmustin, cefalosporine, ciklosporine, klindamicin, klofibrat, klotrimazol, citarabin, dakarbazin, dapson, etopinozid, etopianozid, etopianozid, etopianozid, etibunozid, etibulosporin fluorokinoloni (npr.: ciprofloksacin), ganciklovir, heparin, inhibitori 3-hidroksi-3 metilglutaril CoA reduktaze (npr.: lovastatin, simvastatin), idarubicin, interferon, izotretinoin, labetalol, levamisol, levodoicin mehlodopalin, mehlodoicin, mehlodopalin nifedipin, omeprazol, penicilini, pentamidin, piroksikam, propoksifen, protriptilin, piridoksin, ranitidin, ritodrin, sargramostim, streptozocin, sulfonilurea, tiotiksen, tiabendazol, tioguanin,¹ .

Smanjuje : askorbinsku kiselinu, alopurinol, ciklosporin, klomipramin, ibuprofen, metronidazol, penicilamin, pindolol, prednizon, progesteron, rifampicin, simvastatin, ursodiol¹ .

• Analitičke smetnje

Prisustvo makroenzima AST (formiranje kompleksa između AST i imunoglobulina) može uzrokovati neobjašnjivo povećanje AST (do 30 puta više od gornje granice normale), uz normalne razine ALT i kreatin kinaze ⁵ .

U slučaju hemoliziranog seruma mogu se pojaviti lažno povišene vrijednosti zbog aktivnosti AST u eritrocitima.

Lipemija može povećati apsorbanciju uzorka, a vrijednost AST se ne može izračunati.

Vrlo rijetko, kod pacijenata sa monoklonskom gamopatijom, posebno tipa IgM (Waldenstromova bolest), dobijeni rezultati mogu biti neuvjerljivi ⁴ .

Bibliografija

1. Frances Fischbach. Efekti lijekova na laboratorijske testove. U Priručniku za laboratorijske i dijagnostičke testove. Lippincott Williams & Wilkins, SAD, 8. izdanje, 2009, 1225-1227.

2. Frances Fischbach. Chemistry Studies. U Priručniku za laboratorijske i dijagnostičke testove. Lippincott Williams & Wilkins, SAD, 8. izdanje, 2009, 420-422.

3. Jacques Wallach. Krvni testovi. U Tumačenju dijagnostičkih testova. Izdavačka kuća medicinskih nauka, Rumunija, 7. izdanje, 2001, 51-52.

4. Laboratorija Synevo. Reference specifične za korišćenu tehnologiju rada 2010. Vrsta reference: Katalog.

5. Laboratory Corporation of America. Imenik usluga i Vodič za tumačenje. OVO. www.labcorp.com 2010. Vrsta ref.: Internet komunikacija.

6. Lynch R, Melloy S. Inwood – Medicinska laboratorijska tehnologija i klinička patologija, 1999, 310-311.